انواع نسیم در هواشناسی را بشناسیم

مولکولهای هوا با دریافت انرژی از خورشید دچار اغتشاش می شوند و حرکت آنها شکل می گیرد اما حرکت مولکولهای هوا که ما به آن اصطلاحا باد می گوئیم یکنواخت نیست و تحت تاثیر تربولانس های جوی و عوامل اقلیمی قرار می گیرد .مخصوصا در نزدیکی ناهموایهای زمین حرکات پیچکی بادها تقویت می شود در سال ۱۹۰۵ میلادی جناب آقای دریاسالار فرانسیس بوفورت جدولی را برای تعیین سرعت باد تنظیم نمود که بعدها به نام مقیاس بوفورت در بین دریانوردان مطرح گردید . این مقیاس از باد آرام و نسیم سبک شروع می شود تا به طوفانهای خیلی شدید برسد و در هر قسمت تاثیرات باد توضیح داده شده . اما امروزه جهت و سرعت بادها توسط دستگاهی بنام بادسنج اندازه گیری می شود و چون معمولا با افزایش ارتفاع ما افزایش باد را داریم لذا می بایست یک ارتفاع مشخصی برای ثبت سمت و سرعت بادها در ایستگاههای هواشناسی تعیین شود تا بتوان اطلاعات را در همه ایستگاهها با همدیگر مقایسه کرد پس ارتفاع ۱۰ متری برای نصب دکل بادسنج توسط سازمان جهانی هواشناسی انتخاب گردید. دکل بادسنج نوع پاندولی اطلاعات سمت وسرعت لحظه ای را از قسمت ترانسیمتر خود دریافت و با یک کابل ۸ رشته ای به دستگاه دیگری بنام اندیکاتوروصل می نماید دستگاه اندیکاتور شامل دو صفحه شیشه ای مدرج است که یک قسمت مربوط به سرعت و صفحه دیگر مربوط به سمت باد می باشد. محل نصب دکل بادنگار باید در یک محدوده باز ترجیحا پلاتفرم هواشناسی باشد به طوری که فاصله هر مانع طبیعی تا دکل بادنگار ۱۰ برابر ارتفاع مانع است

واحد سرعت باد در هواشناسی نات می باشد که هرنات برابر با نیم متر بر ثانیه است. همیشه سرعت بادها با گذشت زمان در حال تغییر می باشد ولی بادهایی هستند که تغییرات ناگهانی و لحظه ای در سمت و سرعت دارند و به بادهای گاستی در هواشناسی معروفند . این نوع از بادها به هیچ عنوان قابل پیش بینی نخواهند بود و علت تشکیل آنها هم با توجه به مقیاس خیلی کوچک تشکیل آن ناشناخته است . در شرایط عادی بیشترین سرعت باد در هنگام بعداز ظهر اتفاق می افتد زمانی که جریانات کنوکشن حداکثر می گردد و در هنگام غروب آفتاب که جریانات صعودی ضعیف می شوند از شدت بادهای سطح زمین هم کاسته خواهد شد در زیر خصوصیات برخی از بادها آمده است.

نسیم دریا : معمولا در اوایل صبح در امتداد ساحل بادی شروع به وزیدن می نماید که جهت آن به سمت خشکی است و در بعد ازظهر به حداکثر خود می رسد و در روزهای گرم تابستان این نسیم شدیدتر خواهد وزید و علت تشکیل آن هم به گرم شدن متفاوت دریا و خشکی بر می گردد به این ترتیب هوای گرم بر روی خشکی منبسط شده و صعود می نماید بنابر این از میزان فشار هوا نزدیکی خشکی کاسته می شود اما هوای خنکتر روی دریا که دانسیته بیشتری نسبت به هوای سطح خشکی دارد می تواند نقش مرکز پرفشار را بازی کند. جهت باد همیشه از پرفشار به کم فشار است بنابراین نسیم دریا به خشکی شکل می گیرد.

نسیم خشکی : در هنگام شب در ارتفاعات پائین و جهت آن از خشکی به دریاست علت تشکیل این نوع نسیم بدین ترتیب است که زمین در طول شب تشعشع شبانه انجام میدهد و سطح خشکی زودتر از سطح دریا سرد می شود و این به منزله این است که هوای روی دریا گرمتر از هوای روی خشکی می شود لذا دانسیته کمتر و بالطبع فشار کمترهم نسبت به هوای روی خشکی خواهد داشت و بنابراین این بار جهت نسیم عوض می شود و از خشکی به دریا می زند

باد کوه دشت : هوای روی رشته کوه ها در هنگام تشعشع شبانه زمین خنک می گردد و متراکمتر از هوای اطراف خود خواهد شد و توسط نیروی جاذبه زمین به پائین سراشیبی و به سمت دشت حرکت می نماید به این نوع باد کاتاباتیک یا باد کوه دشت می گویند. معمولا این باد ضعیف است

ولی اگر در دشت پائین کوه منتهی به دریا شود در آن وقت نسیم خشکی به دریا کاتاباتیک را تقویت خواهد نمود مانند رشته کوههای سانتانا و یا ماری بور لند که باد کوه دشت نسبتا قوی دارند.