دمای استاندارد ، دمای واقعی ودمای سرمایش باد چیست؟

همه ما قبل از اجرای برنامه کوهنوردی آب و هوای منطقه را از طریق سایت های معتبر چک می کنیم. در بررسی آب و هوای منطقه یکی از نکاتی که اهمیت بالایی دارد دمای محیط است.همه ما بارها در فصل تابستان تصور کردیم دمایی که احساس می کنیم بسیار گرم تر از دمایی است که هواشناسی اعلام کرده و همینطور در فصل زمستان بارها پیش آمده دمایی که احساس می کنیم خیلی سرد تر از دمای اعلام شده است. این نکته باعث می شود خیلی ها حتی سازمان هواشناسی را به دروغگویی متهم کنند اما به راستی این اعداد و ارقام چگونه محاسبه می شوند؟

دمای هوایی که هواشناسی(در همه کشور ها) اعلام می کند در شرایطی خاص محاسبه می شود. این دما توسط یک دماسنج که همواره در داخل سایه قرار دارد و توسط یک شاخص باید یک متر از زمین فاصله داشته باشد محاسبه می شود.به دمایی که از این طریق اندازه گیری می شود “دمای استاندارد” گفته می شود.

دمایی که بدن انسان چه در فصل گرم و چه در فصل سرد احساس می کند همواره متفاوت از دمای استاندارد می باشد که به فاکتورهای دیگری مرتبط است.دو نوع دمای دیگر نیز وجود دارد که بر مبنای دمای استاندارد محاسبه می شوند و توجه به آنها در برنامه های کوهنوردی بخصوص برنامه های زمستانی از اهمیت بالایی برخوردار است.

دمایی که همواره باید در برنامه های کوهنوردی چک کنیم، دمای استاندارد که به صورت کمینه و بیشینه(low and high temperature) بیان می شود نیست بلکه دمای “سرمایش باد” یا wind chill می باشد. این دما تابعی از دمای استاندارد و سرعت باد می باشد که همواره سرد تر از دمای استاندارد می باشد.در واقع این همان دمایی است که در محیط کوهستان بدنمان حس می کند.در سایت های هواشناسی کوهستان این دما همواره محاسبه می شود.دمایی که باید توجه کنیم همین دمای سرمایش باد یا wchill یا chill است.

سرمایش باد که عامل سرد شدن باد نیز می باشد مقدار اندازه گیری شدن از دست دادن گرما از پوستی است که در معرض هوا قرار میگیرد.سرمایش باد یا دمای سوز به پایین آمدن دمای بدن  در اثر وزش یا عبور هوا با دمای پایینتر گفته‌می‌شود. و دمای سوز همواره از دمای واقعی پایین تر است (تا زمانی که معادله دمای سوز برقرار باشد). در حالیکه دمای ظاهری می تواند از دمای واقعی هوا بالاتر باشد که در اینصورت از عبارت نمایه گرمایی استفاده می‌شود.گرما به صورت هدایتی، تشعشعی و جابجایی از سطوح جامد خارج می‌شود. نرخ انتقال حرارت جابجایی به دو عامل اختلاف دمایی با سیال محیط و نیز سرعت سیال محیط نسبت به سطح جامد بستگی دارد. در اثر فرآیند جایجایی سیال در نزدیکی سطح جامد شروع به گرم شدن می‌کند و لایه از سیال گرمتر در کنار سطح جامد شکل می‌گیرد. وزش سیال  باعث به هم خوردن این لایه گرمتر کنار سطح خواهد شد و جابجایی لایه هوای گرم با هوای سردتر می‌شود. هر چه سرعت وزش باد زیاد تر شود این پروسه سریعتر انجام می ‌شود و دمای سوز پایین تر خواهد آمد.

”دمای واقعی” یا real feel همان دمایی است که بدن آنرا احساس می کند که از دو دمای قبلی هم دقیق تر است. به جز دمای استاندارد و سرعت باد فاکتورهای دیگری مانند پوشش ابر ، شدت و زاویه تابش خورشید و رطوبت در آن دخیل هستند.در واقع دمای سرمایش فقط بر مبنای دمای استاندارد و سرعت باد است که در فصول سرد و دما های زیر صفر کاربرد دارد اما دمای واقعی برای فصل گرما هم می باشد.