آموزشی

نقش پیش‌ بینی آب و هوا در کشاورزی چیست؟

اغلبمان می‌دانیم که آب و هوا تأثیر زیادی روی صنعت کشاورزی دارد. گیاهان برای رشد به عوامل اساسی مثل رطوبت، گرما و نور خورشید نیاز دارند. اما موضوع کمتر مشهود این است که چطور جزئیات اطلاعات هواشناسی می‌تواند در تصمیمات شغلی کشاورزان تأثیر بگذارد و در برنامه‌ریزی مؤثر، و در نتیجه کاهش هزینه‌ها و به‌حداکثر رساندن محصول -و سود- به آنها کمک کند.

یک کشاورز نمی تواند با آب و هوا مبارزه کند. با این حال، او می تواند وضعیت زمین را بداند و در راستای آن تصمیمات مدیریتی مناسب اتخاذ کند تا تلفات محصول را به حداقل برساند.در حالی که کشاورزان باید روزانه بر اساس شرایط جوی تصمیمات زیادی بگیرند، چهار حوزه‌ی مهم کشاورزی وجود دارد که آب‌و‌هوا تأثیر بنیادینی بر آنها دارد:

رشد و آبیاری گیاهان: رشد گیاهان، یا محصول آنها، به مقادیر مناسبی از رطوبت، نور و دما نیاز دارد. اطلاعات پیش‌بینی هواشناسی تاریخی و در لحظه‌ی مفصل و دقیق به کشاورزان کمک می‌کند درک بهتری از وضعیت و مرحله‌ی رشد گیاهان داشته باشند و تصمیم‌های صحیحی بگیرند. دسترسی به این داده‌ها، کشاورزان را در اخذ تصمیم‌های مهم و احتمالاً مقرون‌به‌صرفه، و نیز زمان، چگونگی و ممکن بودن آبیاری، راهنمایی می‌کند.همچنین پدیده ناگزیر تغییر اقلیم نیز باید مورد توجه کشاورز قرار گیرد.خشکسالی به دلیل رطوبت کم و همراه با دمای بالا می تواند مصرف روزانه آب زراعی را افزایش دهد و یکی از مهمترین تأثیرات در سیستم آبیاری است.بنابراین اگر پیش بینی صحیح آنها انجام شود، احتمال خسارت به مراتب پایین تر از حد انتظار خواهد بود.

زمان و نحوه‌ی کوددهی: یکی دیگر از تصمیم‌هایی که کشاورزان باید بگیرند تعیین وقت مناسب برای کوددهی و نیز میزان و فرم استفاده آن است. استفاده‌ی نادرست از کود که متأثر از شرایط جوی بوده است می‌تواند سود تمام زمین زیر کشت را از بین ببرد. برای تضمین شرایط مناسب کوددهی می‌توان از پیش‌بینی هواشناسی استفاده کرد -اینکه چه موقع خاک به‌اندازه‌ی کافی خشک هست که کود شسته نشود (امری که اتلاف منابع و پول را به همراه دارد) و در عین حال رطوبت کافی داشته باشد تا جذب خاک شود.

کنترل آفت و بیماری: بعضی از شرایط جوی زمینه‌ساز بروز آفت و بیماری هستند که دلیل از بین رفتن محصولات هستند. ترکیب راهنمایی‌های پیش‌بینی هواشناسی با الگوهای آفت و بیماری می‌تواند تعیین کند آیا درست است از اقدامات کنترلی آفت و بیماری استفاده کرد و زمان مناسب این کار را نشان دهد. پیش‌بینی‌ها در مورد وضعیت وزش باد نیز در این تصمیم‌گیری نقش دارد. از این رو که باید هنگام قوی نبودن میزان وزش باد، به‌نحوی که مواد سمپاشی شده از اهداف خود منحرف نشوند، از هواپیماهای سمپاش استفاده کرد، هواگردهایی که مواد شیمیایی آفت‌کش و حشره‌کش را از بالا روی گیاهان می‌پاشند.

میزان قابلیت کار در زمین: میزان قابلیت کار در زمین به تعداد روزهایی گفته می‌شود که می‌توان در زمین کار کرد. این میزان اصولاً به مقدار رطوبت و دمای خاک بستگی دارد. دسترسی کشاورزان به اطلاعات هواشناسی در سطح زمین به آنها کمک می‌کند تعداد روزهای قابل کار در زمین را بدانند و در کارهای روزانه‌شان بهره‌وری بیشتری پیدا کنند.

همیشه نمی‌توان برای دسترسی داشتن به اطلاعات پیش‌بینی هواشناسی مطمئن، معادله هزینه و سود را در مقیاس کمّی به‌دست آورد، در حالی که برای اغلب کشاورزان و تولیدکنندگان بزرگ این مسئله تصمیمی ساده به‌حساب می‌آید. در طول ماه‌های متمادی، کشاورزان دست به تصمیم‌های کوچک اما مکرر در خصوص گیاهان می‌زنند و تأثیر روی هم‌رفته‌ی کارکردهای مالی این تصمیم‌ها می‌تواند چشم‌گیر باشد.

برنامه‌ریزی آبیاری نمونه بارز این موضوع است. اگر کشاورز به پیش‌بینی بارشی دقیق اتکا کند، هزینه‌ی اضافه آبیاری غیر ضروری را کاهش می‌دهد. و دانستن مقدار قابل انتظار بارش طی یک دوره و آبیاری کافی فقط در حد رشد گیاه، سبب افزایش محصول می‌شود.

نقش آب و هوا و پیش‌بینی آن در کشاورزی دقیق

اطلاعات هواشناسی نقش مهم و روز‌افزونی را در تکامل کشاورزی دقیق بر عهده دارد. کشاورزی دقیق حوزه‌ایست که در رابطه با رشد گیاهان روی دقت و کنترل تأکید دارد. از ابعاد مهم این رویکرد استفاده از فناوری اطلاعات است که شامل پیش‌بینی هواشناسی و دیگر موارد، از قبیل تصویربرداری هوایی و ماهواره‌ای، GPS، حسگرها، پهبادها، کاربرد مقادیر مختلف کود و علایم سلامت گیاهان نام برد.

هدف نهایی کشاورزی دقیق افزایش بهره‌وری رشد هر دانه و هر گیاه است.

عاطفه عاشورزاده

عاطفه عاشورزاده از سال 1400 به سایت هواشناسی مشهد و استان پیوست او درباره خود می گوید: زاده مشهد هستم و فوق لیسانس اقلیم شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، به آب و هوا علاقه ویژه ای دارم و یکی از اولویت هام فعالیت در زمینه هواشناسی و جغرافیا هست و بخاطر همین موضوع در مجموعه هواشناسی مشهد و استان مشغول فعالیت هستم.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا