گسل چیست؟
به شکستگی هایی از بخش های پوسته جامد زمین، گسل یا گسله گفته می شود که چینه ها را حرکت می دهد. با این شکستگی ها و شکاف ها، حرکت سنگ ها از هر سو و هم جهت با پوسته زمین خواهند بود. در نتیجه این جابجایی ها، سنگ ها از هم دور می شوند و شکاف هایی ایجاد می شود.
اما هر شکاف یا شکستگی را نمی توان نام گسله داد. فرق گسل ها با شکاف های دیگر، حرکت دو طرفه سنگ ها در دو سوی آن است. حرکت های برشی زمین، می توانند گسل های بزرگ در حد چند کیلومتر را ایجاد کنند. اما برخی از گسلها نیز بسیار کوچک و در حد چند میلی متر هستند. زاگرس به عنوان بزرگترین گسل در ایران است.
گسل فعال چیست؟
می توان گفت دو نوع گسله فعال و غیرفعال وجود دارد. به گسلهایی که لایه های زمین را برش داده و در زمین شکستگی ها و برش هایی را ایجاد می کنند، گسلهای فعال می گویند.
وقتی این گسلها شکل می گیرند، ممکن است زلزله های کوچک و نامحسوسی اتفاق بیفتد. اما برخی از این گسل ها با انباشته کردن انرژی دچار قفل شدگی شده و فشار ایجاد می کنند. در این گسلها، فشارهای ایجاد شده، مقاوم می شود.
در طول گسلهایی که فعال هستند، سنگ ها به شکل شکسته و فشرده در هنگام تحرک فرسایشی صفحات پوسته ای، ایجاد می شوند
انرژی آزاد شده به هنگام حرکت سریع گسلهای فعال عامل وقوع اغلب زمین‌لرزه‌ها است
گسلهای بزرگ در پوسته زمین نتیجه حرکت برشی زمین هستند و زمین‌لرزه نیز نتیجه نیروی رها شده در حین لغزش سریع لبه‌های یک گسل به هم است. بزرگترین نمونه‌های گسل مرزهای میان ورقه‌های زمین‌ساختی کره زمین است. از آنجا که یک گسل معمولاً از یک شیار مستقیم و مرتب تشکیل نشده و ناحیه‌ای از تغییر شکل‌های پیچیده زمین را در بر می‌گیرد معمولاً به جای گسل از «منطقه گسلی» صحبت می‌کنند
