آیا قطب جنوب در حال سبز شدن است ؟

پژوهشگران دانشگاه کمبریج با همکاری اداره نقشه‌برداری قطب جنوب بریتانیا، نخستین نقشه بزرگ از جلبک‌های میکروسکوپی سبز شده در قطب جنوب را طراحی و چاپ کرده‌اند که نشان از افزایش گرمایش زمین دارد.

در تابستان، بخش‌هایی از قطب جنوب به دلیل اینکه برف‌ها ذوب‌شده‌اند، جلبک‌ها در سطح برفاب‌ها شروع به رشد کرده و سبز روشن می‌شوند. اکنون دانشمندان اولین نقشه در مقیاس بزرگ از جلبک‌های میکروسکوپی را در شبه‌جزیره قطب جنوب ایجاد کرده‌اند که در تاریخ ۲۰ ماه می در مجله ارتباطات طبیعت (Nature Communications) به چاپ رسیده است.

جلبک‌ها که یک مخزن از کربن زمینی مهمی را فراهم می‌کنند، به‌احتمال‌زیاد با افزایش دمای جهانی در سراسر این قاره گسترش پیدا خواهند کرد.

دکتر مت دیوی (Matt Davey) از دانشگاه کمبریج و از پژوهشگران این پروژه تحقیقاتی در این رابطه می‌گوید: «بسیاری از مردم فکر می‌کنند در قطب جنوب فقط برف و پنگوئن است. در حقیقت وقتی به‌دقت به این قاره نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که گیاهان زیادی در آن وجود دارند.»

قطب جنوب محل زندگی بسیاری از جلبک‌ها است که روی برفاب‌ها رشد کرده و دی‌اکسید کربن را از جو جذب می‌کنند. دانشمندان دانشگاه کمبریج و اداره نقشه‌برداری قطب جنوب بریتانیا از تصاویر ماهواره‌ای و مشاهدات زمینی که بیش از دو تابستان (بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ میلادی) گرفته‌شده است، برای طراحی اولین نقشه بزرگ جلبک‌ها در این قاره استفاده کردند.

به گفته محققان این پروژه پژوهشی، در بخش‌هایی از قطب جنوب، جلبک‌های سبز شده، سطح برف را روشن کرده‌اند که به طرز باورنکردنی از فضا قابل‌مشاهده هستند. این نقشه جدید یک مبنای اولیه را برای ارزیابی سرعت سبز شدن قطب جنوب به دلیل تغییرات آب‌وهوا فراهم می‌کند.

این جلبک‌های سبز شده، عمدتاً در جزایر کوچک و کم ارتفاع در اطراف این شبه‌جزیره، جایی که شدیدترین تغییرات آب‌وهوایی و گرم شدن کره زمین در آن نمایان شده، دیده می‌شود و در مناطق سردسیر و جنوبی این قاره بزرگ سفید، کمتر دیده می‌شود.

توزیع جلبک همچنین به‌شدت تحت تأثیر پرندگان و پستانداران محلی که مدفوع آن‌ها به‌عنوان یک کود طبیعی بسیار مغذی برای سرعت بخشیدن به رشد گیاهان عمل می‌کند، است.در حقیقت، بیش از ۶۰ درصد این جلبک‌های سبز شده در پنج کیلومتری بخش کلونی پنگوئن‌ها پیداشده‌اند. محققان این پروژه، بیش از هزار و ۶۰۰ جلبک سبز شده جداگانه را در قاره شناسایی کردند که تقریباً مساحت دو کیلومترمربع را در برمی‌گیرد. این برابر با یک مخزن کربن در حدود ۴۷۹ تن در سال، معادل انتشار حدود ۸۷۵ هزار سفر ماشین است.

دکتر دیوی در توضیحاتش در این رابطه می‌گوید: «حتی اگر این تعداد در مقیاس جهانی نسبتاً اندک باشد در قطب جنوب که در آن مقدار کمی از گیاهان وجود دارد، بسیار قابل‌توجه است.» علاوه بر این، مقدار کل کربن موجود در جلبک‌های برفی در قطب جنوب احتمالاً بسیار بیشتر است زیرا دی‌اکسید کربن توسط جلبک‌های قرمز و نارنجی نیز گرفته می‌شود که در این پروژه تحقیقاتی اندازه‌گیری نشده است.

در ادامه دکتر دیوی گفت: «جلبک‌های برفی یک جزء اصلی توانایی قاره در جذب دی‌اکسید کربن از جو از طریق فتوسنتز به‌حساب می‌آیند.» محققان معتقدند که گرم شدن کره زمین باعث افزایش بیشتر جلبک‌ها می‌شود زیرا جلبک‌های بیشتر، کربن بیشتری را جذب می‌کنند که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در محاسبه کربن داشته باشد.علاوه بر آن، جلبک‌های بیشتر می‌تواند به آلبدو (درصد بازتاب نور از سطح یک جسم مانند زمین) نیز تأثیر بگذارد. برف سفید ۸۰٪ از تشعشعات را نشان می‌دهد که به آن برخورد می‌کند درحالی‌که برفاب سبز شده فقط ۴۵٪ را منعکس می‌کند. بااین‌حال، این محققان فکر می‌کنند، بعید است که مسئله افزایش جلبک‌ها در آلبدو در مقیاس معنی‌دار تأثیر بگذارد.جلبک‌ها همچنین با میکروب‌ها و باکتری‌های قارچی تعامل دارند که به اعتقاد دکتر دیوی «می‌تواند آغاز یک اکوسیستم جدید باشد».