منظور از پیچانه(EDDY) در هواشناسی چیست ؟و چه اطلاعاتی در مورد وضعیت هوای یک مکان به ما می دهد؟
![](/wp-content/uploads/2022/02/download-1-50c27751.jpg?v=1721705740)
یکی از پدیده هایی را که بر روی نقشه های سطوح بالای جو می توان مشاهده کرد، ادی یا پیچانه است.این پدیده خاص مایعات و گازها می باشد که در اثنای حرکت،هر یک از ذرات آن ها می تواند شتاب و در نتیجه سرعت متفاوتی داشته باشد.بنابراین حرکت بخشی از یک ماده سیال را در داخل پهنه ای وسیعتر، پیچانه می گویند.لذا در درون هوا می توان نوعی حرکات غیر مستقیم و دوار و موجی شکل را تحت عنوان پیچانه شاهد بود.ادی ها در واقع بیانگر بی نظمی های موجود در سطوح ارتفاع ژئوپتانسیل در امتداد یک عرض جغرافیایی می باشند که نشان دهنده ی انرژی پتانسیل متفاوت و در نتیجه عدم توازن تعادل هیدرو استاتیک هستند.چرا که در آن ها نیروی بالاسوی گرادیان فشار با نیروی پایین سوی جاذبه ی زمین در حالت تعادل قرار ندارند.به عبارتی برآیند نیروهای وارده در این مناطق در جهت قائم صفر نیست.
ارتفاع کم سطوح ژئوپتانسیل نشانه ی فشار کم(چرخند) و پیچانه مثبت ، و ارتفاع زیاد آن نشان دهنده ی پرفشار(واچرخند)و پیچانه منفی می باشد.در پیچانه های مثبت که با تاوایی نسبی مثبت همراه است، هوا در مسیری دایره ای و بسته با مساحت کوچکتر و در جهتی موافق حرکت وضعی زمین (خلاف عقربه های ساعت ) جریان می یابد.بنابر این شرایط برای صعود دینامیکی هوا آماده است.زیرا واگرایی فوقانی سبب تخلیه ی بیشتر هوا و در نتیجه کاهش فشار و مکش هوای زیرین می شود که در صورت وجود رطوبت در منطقه،با پدیده ابرناکی و ریزش باران مواجه خواهیم شد.به عبارتی پیچانه های مثبت جوی منقلب و ناپایدار را به همراه دارند.پیچانه های منفی که با کاهش تاوایی نسبی و افزایش نیروی کوریولیس مشخص می شوند دارای حداقل تاوایی هستند. جریان هوا در این نوع پیچانه ها در مسیری بسته و دایره ای، با مساحت بزرگتر و در جهتی مخالف حرکت وضعی زمین(ساعتگرد)صورت می گیرد.نتیجه این که این نوع چرخش با نزول هوا و افزایش فشار و هوایی صاف و پایدار همراه است.با توجه به موارد فوق با ترسیم نقشه های سطوح ژئوپتانسیل و آشکار سازی پیچانه های مثبت و منفی بر روی آن ها می توانیم در تحلیل پدیده های سینوپتیکی از قبیل بارش و دما در ابعاد زمانی و مکانی موفق تر عمل کنیم و به نتایج بهتری دست یابیم.