انرژی تجدیدپذیر انرژی سودمندی است که از منابع تجدیدپذیر بهدست میآید، که در مقیاس زمانی انسانی بهطور طبیعی دوباره جایگزین میشوند. از جمله این منابع میتوان به منابع خنثی کربنی (منابعی با انتشار کربن صفر) مانند: نور خورشید، باد، باران، جزر و مد، امواج و گرمایش زمینگرمایی اشاره کرد.این اصطلاح معمولا زیستتوده را نیز در بر میگیرد که وضعیت خنثی کربن آن مورد بحث است. این گونه از منبع انرژی دربرابر سوختهای فسیلی قرار دارد که بسیار سریعتر از تجدید مصرف میشوند.
باد، خورشید، و برق آبی سه منبع انرژی تجدیدپذیر هستند.
انرژیهای تجدیدپذیر بیشتر، انرژی را در چهار زمینه مهم تأمین میکنند: تولید برق، گرمایش و سرمایش هوا و آب، ترابری و خدمات انرژی روستایی (خارج از شبکه).
بر اساس گزارش REN21 سال ۲۰۱۷، انرژیهای تجدیدپذیر در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به ترتیب ۱۹٫۳ درصد در مصرف انرژی جهانی انسان و ۲۴٫۵ درصد در تولید برق آنها نقش داشتهاست. این میزان مصرف انرژی به این صورت تقسیم میشود: ۸٫۹٪ حاصل از زیستتوده سنتی، ۴٫۲٪ از انرژی گرمایی (زیستتوده مدرن، زمینگرمایی و گرمای خورشیدی)، ۳٫۹٪ حاصل از برق آبی و ۲٫۲٪ باقیمانده برق حاصل از باد، خورشید، زمینگرمایی و دیگر اشکال زیستتوده است.
سرمایهگذاری جهانی در فناوریهای تجدیدپذیر در سال ۲۰۱۵ بیش از ۲۸۶ میلیارد دلار بودهاست. در سال ۲۰۱۷، سرمایهگذاری جهانی در انرژیهای تجدیدپذیر بالغ بر ۲۷۹٫۸ میلیارد دلار بود که چین با ۱۲۶٫۶ میلیارد دلار ۴۵٪ از سرمایهگذاریهای جهانی را به خود اختصاص دادهاست. همچنین ایالات متحده ۴۰٫۵ میلیارد دلار و اروپا ۴۰٫۹ میلیارد دلار بر روی انرژیهای تجدیدپذیر سرمایهگذاری انجام دادهاند. در سطح جهان ۱۰٫۵ میلیون شغل در ارتباط با صنایع انرژیهای تجدیدپذیر وجود دارد که فتوولتائیک خورشیدی بزرگترین کارفرمای این صنعت میباشد.
سامانههای انرژی تجدیدپذیر به سرعت در حال کارآمدتر و ارزانتر شدن هستند و سهم آنها از کل انرژی مصرفی در حال افزایش است.در سال ۲۰۱۹، بیش از دو سوم ظرفیت برق تازه نصب شده در سراسر جهان، از گونه تجدیدپذیر بودهاست.رشد مصرف زغال سنگ و نفت تا پایان سال ۲۰۲۰ ممکن است به دلیل رشد بهکارگیری انرژیهای تجدیدپذیر و گاز طبیعی پایان یابد.
حداقل ۳۰ کشور در سراسر جهان وجود دارند که در سطح ملی حداقل ۲۰٪ از انرژی خود را از انرژیهای تجدیدپذیر تأمین میکنند. پیشبینی میشود که بازارهای ملی انرژیهای تجدیدپذیر در دهه آینده و پس از آن به شدت رشد کنند. اکنون حداقل سه کشور، یعنی ایسلند و نروژ وپاراگوئه همه برق موردنیاز خود را با بهکارگیری انرژیهای تجدیدپذیر تولید میکنند و بسیاری از کشورهای دیگر هدف خود را برای رسیدن به ۱۰۰٪ انرژی تجدیدپذیر در آینده تعیین کردهاند.حداقل ۴۷ کشور در سراسر جهان اکنون بیش از ۵۰ درصد برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکنند.
برخلاف انرژیهای فسیلی که فقط در برخی کشورهای محدود متمرکز شدهاند، انرژیهای تجدیدپذیر در مناطق جغرافیایی مختلفی گسترده شدهاند. استقرار سریع انرژیهای تجدیدپذیر و فناوریهای بهرهوری انرژی منجر به امنیت چشمگیر انرژی، کاهش تغییرات آب و هوایی و منافع اقتصادی شدهاست.در نظرسنجیهای بینالمللی افکار عمومی، پشتیبانی شدیدی برای ارتقا منابع تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی وجود دارد.
در حالی که بسیاری از پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر در مقیاس وسیع هستند، فناوریهای تجدیدپذیری نیز وجود دارند که برای مناطق روستایی و دورافتاده و کشورهای در حال توسعه، که در آنها انرژی بیشتر در توسعه انسانی بسیار مهم است، مناسب هستند.
از آنجا که بیشتر سامانههای انرژی تجدیدپذیر برای تولید برق استفاده میشوند، بهکارگیری انرژیهای تجدیدپذیر معمولاً با الکتریکی کردن بیشتر سامانهها و تجهیزات همراه است، چرا که این کار چندین مزیت دارد: برق را به راحتی میتوان به گرما تبدیل کرد، برق را میتوان به راحتی و با راندمان بالا به انرژی مکانیکی تبدیل کرد، و در نقطه مصرف کاملاً تمیز است.علاوه بر این، برقرسانی با انرژی تجدیدپذیر کارآمدتر است و منجر به کاهش چشمگیری در انرژی موردنیاز میشود.
