تاریخچه گنبد هارونیه
گنبد هارونیه از اماکن تاریخی کشورمان است که شبهات بسیاری در مورد تاریخ احداث آن وجود دارد. هیچ باستان شناس و مورخی هنوز موفق نشده است که تاریخ دقیق ساخت این بنای شکوهمند را بیان کند: برخی از کارشناسان معتقدند این مکان در قرن هفتم هجری احداث گردیده و برخی دیگر قدمت آن را به دوران پیش از اسلام نسبت می‌دهند. جالب است بدانید که عده ای از مردم نیز به دلیل نام این بنا تصور می‌کنند که گنبد هارونیه در زمان پنجمین خلیفه عباسی، هارون الرشید احداث گردیده است؛ اما حقیقت این است که هارون الرشید زمانی که قصد داشت برای سرکوب اعتراضات مردم راهی خراسان گردد، در طول سفر بیمار گردید و در توس جان باخت. او در طول حیات خود هیچگاه فرصت ساخت چنین بنای باشکوهی را نیافت. اما چیزی که همگی محققان بر سر آن توافق نظر دارند این است که بنای گنبد هارونیه پس از حمله مغول به ایران احداث گردیده است، زیرا اگر این بنا پیش از آن رویداد ساخته شده بود، ممکن نبود که از حملات وحشیانه مغول ها جان سالم بدر ببرد و بدون هیچ خدشه و آسیبی تا به امروز مستحکم و پابرجا باقی بماند. 
معماری گنبد هارونیه
معماری ساده گنبد هارونیه به ما ثابت می‌کند که در سادگی، زیبایی و استحکام نهفته است. این بنای چهارگوش و دیدنی از بدنه ای آجری و مستحکم و گنبدی دو پوسته و خاکی رنگ تشکیل شده است. جالب است بدانید که برخلاف ساختمان آجری آن، در طراحی گنبد این بنا از هیچ آجری استفاده نگردیده است. همانند نمای بیرونی گنبد هارونیه، فضای درونی آن نیز به صورتی ساده و بسیار زیبا طراحی گشته است. فضای درونی گنبد از چندین بخش مختلف اتاق فرعی (۳ عدد)، شاه نشین (۴ عدد) و گنبدخانه تشکیل شده که با سبک و سیاق معماری قرن هشتم هجری و با بهره گیری از مقرنس کاری و کاربندی های گچی به شایستگی تزئین شده است. ناگفته نماند که امکان بازدید از کلیه بخش های این مکان بدون هیچ محدودیتی برای بازدیدکنندگان فراهم گشته است. 
چگونه به گنبد هارونیه برویم؟
خوشبختانه این بنا در مکانی واقع شده که به راحتی از طریق اتوبوس های مشهد در دسترس است. کافی است به شهر دیدنی مشهد سفر کنید و از آنجا سوار اتوبوس های خط ۲۰۲ مشهد (آرامگاه فردوسی) شوید. اگر در ایستگاه شاهنامه ۶۳ از اتوبوس پیاده شوید، گنبد هارونیه را در پیش چشمان خود خواهید یافت
