حفاظت محیط زیست به هرگونه عملیاتی که برای نگهداری محیط زیست یا جلوگیری از تخریب آن صورت می‌گیرد، گفته می‌شود. حفاظت از محیط زیست، عبارتست از تلاشی که به منظور حفظ سلامتی محیط و انسان‌ها، در سطوح شخصی، سازمانی یا دولتی، ازمحیط طبیعی محافظت می‌کند. با توجه به رشد جمعیت و تکنولوژی، محیط بیوفیزیکی گاهی اوقات نادیده گرفته می‌شود. این موضوع باید به رسمیت شناخته شود و دولت‌ها باید محدودیت‌هایی علیه فعالیت‌های تخریب محیط زیست ایجاد کنند. از سال ۱۹۶۰، جنبش‌های فعال زیست‌محیطی ایجاد شده‌اند که از مسایل مختلفی در این زمینه اطلاع دارند. هیچ توافقی در مورد میزان اثر فعالیت‌های انسانی بر روی محیط زیست وجود ندارد و اقدامات حفاظتی گاهی مورد انتقاد قرار می‌گیرند. موسسات علمی اکنون دوره‌های آموزشی را پیشنهاد می‌دهند، مثل مطالعات زیست‌محیطی، مدیریت محیط زیست و مهندسی محیط زیست، که تاریخچه و روش‌های حفاظت از محیط زیست را آموزش می‌دهند. حفاظت از محیط زیست احتیاج به توجه، به فعالیت‌های مختلف انسانی دارد. تولید زباله، آلودگی هوا و از بین رفتن تنوع زیستی(ناشی از معرفی گونه‌های مهاجم و گونه‌های در حال انقراض) بعضی از موارد مرتبط با حفاظت محیط زیست هستند. حفاظت از محیط زیست تحت تأثیر سه فاکتور در هم آمیخته‌است: قوانین زیست‌محیطی، اخلاق و آموزش و پرورش. هر کدام از این سه فاکتور، هم در سطح تصمیمات بین‌المللی و هم در سطح ارزش‌های رفتاری و شخصی، بر محیط زیست تأثیر می‌گذارند. برای اینکه حفاظت از محیط زیست به واقعیت تبدیل شود، مهم است که جوامع، در این زمینه‌ها پیشرفت کرده و تصمیمات زیست‌محیطی را اتخاذ کنند.
ضرورت حفاظت از محیط زیست
حفاظت از موجودات زنده، به دلایل زیر ضروریست:
حفظ زنجیرهٔ حیات: آسیب به محیط زیست، زنجیرهٔ حیات را دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری خواهد کرد.
گنجینه درمانی: در آمازون، هند، آسیای جنوب شرقی و چین ازگیاهان به منظور درمان استفاده می‌شود.
انباری وسیع: طبیعت مخزن بزرگ مواد خوراکی است که هنوز چندان مورد استفاده قرار نگرفته‌است.
معدنی برای صنعت: نشاسته‌ها، شیره بعضی از نباتات، روغن‌های گیاهی، چربی‌های گیاهی یا حیوانی، مدت‌هاست که کاربرد صنعتی دارند.
🌍برنامه انسان و زیست‌کره (MAB یا MaB)، برنامه‌ای است که توسط یونسکو در سال ۱۹۷۱ بنیان‌گذاری شد. هدف از این برنامه نزدیک کردن همکاری‌های میان رشته‌ای مدیریت، پژوهش و آموزش در جهت حفظ اکوسیستم و استفاده از منابع طبیعی در جهت توسعه پایدار و معرفی و حفاظت از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره می‌باشد.
در ربع قرن گذشته سازمان جهانی یونسکو برنامه‌های زیست‌محیطی گوناگونی را در نقاط مختلف دنیا اجرا کرده‌است که در رابطه با نیاز این کشورها از دیدگاه کمبود تحقیقات و کارهای مطالعاتی انجام شده فقط قدمی برای آشنائی با مسائل برداشته شده‌است. بیشتر مطالعات در زمینه‌های آموزشی، کشاورزی، دامپروری، چراگاه‌ها، حافظت منابع طبیعی و حیات‌وحش و غیره در کشورهای در حال توسعه توسط کارشناسان و با همکاری متخصصین سازمان ملل و یونسکو انجام گرفته که «برنامه انسان و زیست‌کره» از جمله این موارد بوده‌است.
در سال ۱۹۷۱ سازمان جهانی یونسکو با توجه به نیاز کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته، برنامه‌ای تحت عنوان انسان و زیست‌کره (MAB) در سطح جهانی به مرحله انجام درآورد، جلسات شورای هماهنگی هر دو سال یکبار و اجلاس‌های عمومی و منطقه‌ای نیز در فاصله دو سال بطور مرتب تشکیل می‌گردد.
برنامه انسان و زیست‌کره دارای ۱۴ طرح بشرح زیر می‌باشد:
اثرات اکولوژیکی توسعه فعالیت‌های انسانی در اکوسیستم مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری.
اثرات اکولوژیکی بهره‌برداری‌های گوناگون از زمین در جنگل‌های منطقه مدیترانه و معتدله.
اثرات فعالیت‌های انسان و بهره‌برداری‌های زمین در چراگاه‌های منطقه ساوان و علفزار (منطقه معتدله تا منطقه خشک).
روش‌های آبیاری در مناطق خشک و نیمه‌خشک.
اثرات اکولوژیک فعالیت‌های انسان پرارزش و منابع دریاچه‌ها، مردابها، رودخانه‌ها، دلتاها، خورها، مناطق ساحلی.
اثرات فعالیت‌های انسان در اکوسیستم مناطق کوهستانی و توندرا.
اکولوژیکی و استفاده صحیح از اکوسیستم‌های جزایر.
حفاظت منابع طبیعی.
کاربرد حشره‌کش‌ها و کود شیمیائی و تأثیر آن در محیط.
اثرات اصولی کارهای مهندسی در انسان و محیط‌زیست او.
سیستم‌های شهری.
مطالعات اکولوژیک در جوامع انسانی، به عنوان پایه‌ای برای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی با تأکید در تأثیر متقابل بین جوامع انسانی و محیطی اطراف آن وسائل و مشکلات ناشی از جریان‌های انرژی.
تأثیر متقابل بین دگرگونی‌های محیطی و تطابق دموگرافی و ساختمان ژنتیکی جمعیت.
ادراک خواص محیطی.
آلودگی‌های محیطی.
